De Afrikaanse Slangenhalsvogel is goed te herkennen aan hun scherpe, dunne snavel en lange nek. Ook heeft deze vogel een lange staart.

Mannetjes zijn donker gekleurd met een kastanje bruine nek en een witte streep die in een witte vlek eindigt bij het oog. Onvolwassen vogels en ook de vrouwtjes zijn grijs gekleurd en hebben een vaalbruine buik en borst. De vogel wordt gemiddeld 80 cm lang.

De Afrikaanse Slangenhalsvogel leeft in een zeer groot deel van Afrika ten zuiden van de Sahara. De vogels leven in de buurt van zoet en brak water. 

De Afrikaanse Slangenhalsvogel heeft een groot verspreidingsgebied en daardoor alleen al is de kans op uitsterven gering. De grootte van de populatie is niet gekwantificeerd. Plaatselijk zijn er grote fluctuaties in de aantallen broedparen per jaar en er is aanleiding te veronderstellen dat de soort in aantal achteruit gaat. Het tempo van de achteruitgang ligt waarschijnlijk onder de 30% in tien jaar (minder dan 3,5% per jaar).